صدا و سیما  این روزها در رقابت با صدها شبکه ماهواره ای آنتن ملی را به تبلیغ گسترده کالاهای بهداشتی و درمانی واگذار کرده  و امضاهای طلایی وزرات بهداشت مجوز پخش تبلیغ دارو و کالاهایی شده که به جز مجوز وزارت بهداشت ایران که با امضای طلایی به آن چسبیده است، مطلقا هیچ تاییدیه دارویی و درمانی معتبری ندارند‌! 

"بسته معجزه‌گر درمان سفیدی زودرس را بخرید و در صورت عدم نتیجه پول خود را پس بگیرید!"

جملۀ تبلیغاتی که در سایه عدم نظارت و پیگرد قضایی بسیار فریبنده است. اما چنین تبلیغ و تبلیغات مشابهی بر این پایه استوارند که شرکت های مشابه با تبلیغات تهاجمی و گسترده  100 هزار بسته می فروشند.

از این تعداد شاید 5 درصد حوصله پیگیری های متعدد و بازپس گیری پول خود را داشته باشند. یعنی 300 میلیارد تومان فروخته اند و مبلغ ناچیزی به کسانیکه حوصله پیگیری دارند باز پرداخت می کند و این یعنی سود مطلق از حراج اعتماد عمومی! 

البته به تازگی وزیر بهداشت وعده داده است که جلوی امضاهای طلایی بایستد. اما آیا این کافی است‌؟

فلان داروی سیاه کننده موی سفید (چندین شرکت هم اکنون چنین ادعایی دارند ) و یا لوسیون رویش مو که با امضایی طلایی دارای مجوز تولید و فروش هستند سالیان سال با اتکا به همان مجوز تولید و پخش خواهد شد و صرفا جلوی امضاهای آتی را گرفتن کفایت نمی کند. 

آیا نباید از جانب مردمی که اعتمادشان به تاراج رفته است بر ضد این شرکت ها و صاحبان امضاهای طلایی که چنین محصولات جعلی را را به خورد مردم می دهند اعلام جرم شود؟

امروز ، اگر دارویی بخواهد مجوز تولید و انتشار بگیرد حتی در کشورهای توسعه نیافته باید 4 و در برخی کشورهای توسعه یافته 5 مرحله سخت تست ها و تاییدیه های کلینیکی را پشت سر بگذارد!

فقط فاز 3 آزمایش های کلینیکی 3 تا 5 سال حداقل طول می کشد و به طور متوسط به دوره 10 ساله آزمایش های کلینیک برای کامل کردن مراحل 5 گانه آزمایش های کلینیکی زمان لازم است و همه این آزمایش ها و جامعه آماری (sample size) بیماران باید در دسترس باشد. 

حال این گوی و این میدان برای بازرسان وزرات بهداشت و دادستانی برای داروهایی که ادعای معجزه می کنند و شهروندان ایرانی آنها را می خرند! 

برای دادستان و یا هر بازرس کیفیتی دشوار نخواهد بود که تاییدیه کلینیکی و دوره  آزمایشی چنین داروهای بی اثری را مطالبه کنند و در صورت نبود – که احتمال بسیار زیاد چنین چیزی وجود ندارد – امضا کنندگان چنین مجوزهایی را تحت پیگرد قرار دهند.

دوره تست و تاییدیه های کلینیکی یک دارو گاهی سال ها طول می کشد اما گویا در ایران وارد مرحله رنسانس تولید داروهای معجزه گر شده ایم. 

این روزها شرکت داروسازی معتبر SACKLER آمریکا به جرم اینکه دوز مورد استفاده در مسکن های تولیدی اش از میزان مجاز بیشتر بوده و اعتیادآور شناخته شده است در طوفان خشم افکار عمومی و حمله بی رحمانه دادستان های نواحی مختلف آمریکا قرار گرفته است و ده ها شرکت روابط عمومی نتوانسته اند آبروی رفته اش را بازگردانند. 

حتی کالج ها و دانشگاه های مختلف روابط خود را با این شرکت ثروتمند تعلیق کرده اند و این شرکت به جرم سو استفاده از " اعتماد عمومی" در معرض فروپاشی قرار گرفته است! حتی خیریه ها از دریافت کمک های نقدی این شرکت خودداری می کنند!

یکی از دوستان نگارنده که قربانی تبلیغات دروغین یکی از این شرکت های مدعی درمان سفیدی مو شده بود 4 عامل استفاده از هنرپیشه های معروف برای تبلیغ ، تبلیغ از صدا و سیمای ملی ، مجوز وزارت بهداشت و ادعای استرداد وجه پرداختی در صورت عدم حصول نتیجه را دلیل اعتماد کردن خود ذکر می کرد!

نگارنده برای اطمینان محصول یکی از این شرکت ها را برای 3 ماه آزمود و متاسفانه ادعاهایی که در فضای مجازی در مورد بی اثر بودن و تبلیغاتی بودن چنین داروهایی هست ظاهرا واقعیت دارد و خبری هم از استرداد وجه نبود و تنها پشتوانه آنها امضاهای طلایی است و تبلیغات‌!

اعتماد مهمترین سرمایه دولت ها و جوامع است و اگر اعتماد عمومی با جدیت و حساسیت نگاهبانی نشود ، افول و کاهش آن اثرات ویرانگری برای کل جامعه خواهد گذاشت و دور از اغراق نیست اگر مهمترین معضل امروز جامعه ایران را از بین رفتن اعتماد عمومی بدانیم.